اسلام آباد – 21 – آڪٽوبر (اي پي پي) اطلاعات ۽ نشريات واري مملڪتي ??زي?? فرخ حبيب چيو آهي ته سڄي دنيا ۾ ووٽنگ لاءِ جديد ٽيڪنالاجي جو ??ست??مال ٿي رهيو آهي، ٽيڪنالاجي جي ??ست??مال جو مقصد چونڊ عمل کي شفاف بڻائڻ ۽ انساني عمل دخل کي گهٽ کان گهٽ ڪرڻ آهي، اليڪٽرانڪ ووٽنگ مشين (اي وي ايم) جي ??ست??مال ??ان ووٽ رد ٿيڻ جو امڪان به ختم ٿي ويندو. اهڙن خيالن جو اظهار هن پاڪ چائنه فرينڊشپ سينٽر ۾ اليڪٽرانڪ ووٽنگ مشين جي ??ست??مال بابت عملي مظاهري جي مشاهدي جي موقعي تي ڳالهائيندي ڪيو. مملڪتي ??زي?? چيو ته گذريل عام چونڊن دوران 15 لک ووٽ رد ٿيا جنهن جي ڪري بيلٽ پيپر جي غلط فولڊنگ يا پرزائيڊنگ آفيسرن جي صحيحن جي عدم موجودگي هئي هن چيو ته ان اليڪٽرانڪ ووٽنگ مشين جي ??ست??مال ??ان ووٽ رد ٿيڻ جو ڪو به امڪان نه رهندو، هن چيو ته ا??ان پاڪستان ۾ اي وي ايم متعارف ڪرائڻ چاهيون ٿا ته جيئن چونڊ عمل ۾ ڌانڌلي جي عنصر کي ختم ڪري سگهجي. هن چيو ته هن وقت 20 کان وڌيڪ ملڪن ۾ اليڪٽرانڪ ووٽنگ مشينون ??ست??مال ڪري رهيا آهن، هر ملڪ جو پنهنجو ڌار ڌار ماڊل آهي، چيمبر آف ڪامرس اينڊ انڊسٽري اسلام آباد ۽ ڪاروباري برادري جي نمائندن جي سوال جو جواب ڏيندي مملڪتي ??زي?? چيو ته چونڊن ۾ ٽيڪنالاجي جي ??ست??مال ??ان ووٽرز جو اعتماد وڌندو، ا??ان چاهيون ٿا ته عام چونڊن ۾ اي وي ايم جي ??ست??مال کان اڳ واپاري تنظيمن، بار ايسوسيئيشنز، پريس ڪلبز ۽ ٻي فيڊريشنز پنهنجي چونڊن ۾ ان ووٽنگ مشين کي ??ست??مال ڪن. آزمائشي طور تي ??ست??مال ??ان ماڻهن جو اعتماد بحال ٿيندو. هن چيو ته ووٽرز ايجوڪيشن ۽ ٽريننگ اليڪشن ڪميشن جي ذميدارين ۾ شامل آهي ته جيئن پڙهيل ۽ اڻ پڙهيل ووٽرز کي بيلٽ پيپرز جي ??ست??مال ??ان آگاهي ڏئي سگهجي. هن چيو ته هن وقت ملڪ ۾ 18 ڪروڙ سمون آهن ۽ 2 ڪروڙ کان وڌيڪ ماڻهو فور جي ٽيڪنالاجي ??ست??مال ڪندا آهن جنهن ??ان ماڻهن ۾ ٽيڪنالاجي جي ??ست??مال بابت پهرين کان آگاهي موجود آهي، هن چيو ته ميرو ٽيڪنالاجي جي اها اپ گريٽڊ مشين گهٽ کان گهٽ وقت ۾ ووٽ وجهڻ جي عمل کي مڪمل ڪندي آهي جڏهن ته ان مشين ??ان سافٽ ۽ هارڊ ٻنهي طريقن ??ان نتيجا حاصل ٿي سگهن ٿا، جنهن ??ان چونڊ ڌانڌلي جو ڪو به جواز موجود نٿو رهي. ان کان اڳ ميرو مشين جي ٽيڪنيڪي ٽيم طرفان اليڪٽرانڪ ووٽنگ مشين جو عملي مظاهرو پيش ڪيو ويو ۽ مملڪتي ??زي?? ۽ چيمبر آف ڪامرس جي وفد کي مشين جي ??ست??مال جي طريقيڪار ۽ شفافيت جي حوالي ??ان بريفنگ ڏني وئي. ڪمپني پاران ٻڌايو ويو ته هي اليڪٽرانڪ ووٽنگ مشين بجلي جي تار ۽ انٽرنيٽ ڪنيڪشن جي 14 ڪلاڪ جي لائيو بيٽري تي ڪم ڪندي آهي جڏهن ته هڪ اضافي بيٽري ??ان ان جي ٽائمنگ 28 ڪلاڪ ٿي ويندي آهي، برسات ۽ موسمياتي اثرن ۾ به اها مشين فعال رهندي آهي، و??ٽنگ جو وقت مڪمل ٿيڻ تي بند ڪرڻ کانپوءِ ان کي ٻيهر نٿو کولي سگهجي، صرف 10 سيڪنڊن ۾ بيلٽ پيپرز کي اسڪن ڪرڻ کانپوءِ پرنٽ جي شڪل ۾ ووٽر جي واپس ملندو آهي جيڪو سڀني جي سامهون بيلٽ باڪس ۾ وجهي ووٽ ڪاسٽ ٿي ويندو آهي، هن چيو ته ووٽنگ لاءِ جيڪو بيلٽ پيپر تيار ڪيو ويو آهي ان تي سيڪيورٽي ڪوڊ درج ڪيو ويو آهي جنهن کي ڪنهن ٻي مشين ۾ ??ست??مال نٿو ڪري سگهجي ۽ نه ئي هڪ پولنگ اسٽيشن ۾ ??ست??مال ٿيندڙ مشين کي ان عمل جي دوران ٻي ڪنهن پولنگ اسٽيشن تي ??ست??مال ڪري سگهجي ٿو، و??ٽنگ جي عمل ۾ ووٽر جي شناخت کي به ڳجهو رکيو ويو آهي ۽ اليڪشن ڪميشن جي خواهش تي ان مشين کي مينوئل ۽ پاڻمرادو ٻنهي طريقن ??ان ??ست??مال جو اختيار موجود آهي، فائونڊر گروپ جي جنرل سيڪريٽري ظفر بختا??ري ۽ ٻين واپاري نمائندن ان ووٽنگ مشين ۾ دلچسپي جو اظهار ڪيو ۽ ان عزم جو اظهار ڪيو ته جمه??ري عمل کي شفاف بڻائيندي ان ووٽنگ مشين کي چيمبر آف ڪامرس اينڊ انڊسٽري پنهنجي ايندڙ اليڪشن ۾ ??ست??مال ڪندي، هن اي وي ايم جي مختلف عملن بابت ڪمپنين جي نمائندن کان سوال به پڇيا.